Erno Erb

przekupki lwowskie

  
  

czerwiec 2022

Polski malarz o żydowskim pochodzeniu. Wychowywał się i mieszkał we Lwowie, a także w Truskawcu. Tworzył głównie obrazy olejne, rzadziej akwarele i pastele. Choć nie miał wykształcenia artystycznego, to jako samouk wypracował charakterystyczny warsztat malarski. Jego kompozycje olejne mają grubą fakturę impastu, uzyskiwaną swobodnym ruchem pędzla i szpatułką, bogatą grę światłocienia i doskonale dopasowaną paletę barw. Prace Erno Erba porównywano do malarstwa Maxa Liebermanna - niemieckiego przedstawiciela realizmu i impresjonizmu. Tematyka obrazów artysty zazwyczaj związana jest z otoczeniem, w którym się wychowywał. Na obrazach Erba spotyka się polskich, żydowskich i ukraińskich mieszkańców Lwowa, a szczególnie targowiska pełne chłopów, przekupek i kupujących. Wśród nich są przekupki, kwiaciarki, mleczarki, handlarki warzyw. Artysta inspirował się tym, co obserwował dookoła i pokazywał w sposób nadzwyczajny, jak wyglądała lwowska rzeczywistość na przełomie modernizmu i dwudziestolecia międzywojennego. Erno Erb malował także portrety, martwe natury, pejzaże oraz malowidła ścienne w synagogach, a także scenografie i kostiumy do teatrów. W okresie międzywojennym wystawiał w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie oraz w Warszawie, zaś w roku 1929 wziął udział jako artysta niezrzeszony w Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki i Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Lwowa 30 czerwca 1941 r. rozpoczęły się prześladowania ludności żydowskiej. Erno Erb został uwięziony w obozie pracy przymusowej Lemberg-Janowska i tam zmarł w 1943 roku.

Obrazy Erno Erba znajdujące się w muzeum archidiecezjalnym pochodzą z czasu dwudziestolecia międzywojennego, przedstawiają przekupki i kupujących przy straganach na targu lwowskim.

ks. dr Piotr Lasota