Majerscy dla katedry przemyskiej

wystawa projektów odkrytych w Żołyni

  
  

14 lis 2020 - 31 mar 2021

Niewielka, a bogata w historię Żołynia jest miejscem szczególnym dla naszej wystawy. W tym dawnym miasteczku na początku XX wieku osiadł Franciszek Dąbrowski, który początkowo praktykował u znanego przemyskiego rzeźbiarza Ferdynanda Majerskiego, a następnie założył w Żołyni własną pracownię. Artystyczną pałeczkę przejął po ojcu jego syn Henryk. Kustoszką dorobku artystycznego rodziny Dąbrowskich stała się w ostatnich latach Magdalena Kątnik – Kowalska, która ostatecznie wraz z mężem nabyła kamienicę wraz z warsztatem Dąbrowskich.

W kamienicy tej znajduje się potężna, stara szafa i tak jak w Opowieści z Narnii, tam gdzie stoi stara szafa zaczynają dziać się rzeczy niezwykłe. Zaglądając do jej wnętrza zaczynamy się przenosić w czasie. Pięćdziesiąt, sto czy lat sto trzydzieści, sami możemy wybierać czas ale i miejsce: pobliski Leżajsk, dalszy Jarosław, ale i Kraków, Lwów, Sanok, Sambor czy Zakopane czy nawet Detroit w Stanach Zjednoczonych. Szafa kryje w sobie setki projektów, szablonów dokumentujących oczywiście działalność Dąbrowskich ale jak się okazało skrywa także ogromny zasób projektów Ferdynanda i Stanisława Majerskich. Dorobek nigdzie nie prezentowany, który do tej pory uważany był za zniszczony w czasie II wojny światowej, przetrwał dzięki Franciszkowi Dąbrowskiemu, a powoli jest wydobywany na światło dzienne dzięki pasji Pani Magdaleny.

Kilkadziesiąt już godzin poświęconych na wstępne! przeglądnięcie zasobu Dąbrowskich pozwoliło wyodrębnić zespół projektów Majerskich dotyczących restauracji katedry przemyskiej i towarzszącej jej dzwonnicy. Stanowi on zasadniczy trzon wystawy przybliżającej ten aspekt historii przemyskiej świątyni. Jego uzupełnieniem są projekty Stanisława znajdujące się w Archiwum Archidiecezji Przemyskiej. Na wystawie zostaną zaprezentowane rysunki ołtarzy ilustrujące etapowość prac: od barwnego dzieła skończonego, rysunku „do pracowni” z rozrysowaniem detali, po szablony w skali 1:1. Ukazana zostanie także inwentaryzacja katedry z 1901 roku oraz projekty architektoniczne drugiego etapu restauracji. Ciekawostką będzie wariantowo zaprojektowana przez Majerskiego nadbudowa dzwonnicy. Całość wystawy przybliża nam ważny etap w wielowiekowej historii archikatedry w Przemyślu.

tekst Bartosz Podubny