Muzeum Archidiecezjalne w roku Jubileuszu 120 lat od powstania, prezentuje wystawę prac Ołeksy Nowakowskiego, jednego w wybitnych uczniów artystów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, natomiast prace pedagogów i uczniów Akademii Krakowskiej są prezentowane także na naszej wystawie jubileuszowej.
Ołeksa Nowakowski urodził się 14 marca 1872 r. na ukraińskim Podolu we wsi Słobodo-Obodowce, zmarł 29 sierpnia 1935 r. we Lwowie. Uczył się w latach 1888-1892 w Odessie w pracowni F. Klimenki. Od 1892 r. studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie (1892-1900) i Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1900-1904), gdzie otrzymał 2 srebrne (1897-98) i złoty Medal (1900) za malarskie prace. Studiował u wybitnych polskich artystów – profesorów Szkoły Sztuk Pięknych – Floriana Cynka, Władysława Łuszczkiewicza, Józefa Unierzyskiego, Leona Wyczółkowskiego i innych – co pozwoliło mu opanować najbardziej nowoczesne wtedy prądy sztuki światowej – impresjonizm, symbolizm, ekspresjonizm.
Jan Matejko już przy pierwszym akademickim przeglądzie obrazów (1892) wykazał zainteresowanie pracami malarza z obecnej Ukrainy, podobnie późniejsze wsparcie wybitnego polskiego malarza-symbolisty Jacka Malczewskiego, wzbudziło powszechne zainteresowanie twórczością Nowakowskiego. Po ukończeniu Akademii w 1904 r. osiadł we wsi Mogiła pod Krakowem, gdzie poznał swoją przyszłą żonę Mariannę-Rozalię Palmowską. W 1913 r. Ołeksa przeniósł się z żoną do Lwowa na zaproszenie metropolity greckokatolickiego Andrzeja Szeptyckiego i mieszkał tam w willi Jana Styki, w której miał pracownię i prowadził Szkołę Artystyczną (1923 - 1935) dla około 100 uczniów. W miejscu tym w 100-rocznicę urodzin artysty powstało Muzeum Ołeksy Nowakowskiego we Lwowie (ul. Listopadowego Czynu 11) - dzięki staraniom jego synów Jarosława i Żdana-Ołeksy. Tam można zobaczyć wybitne dzieła symboliczne tego Artysty.
Rok 2022 został ogłoszony przez Radę Obwodową we Lwowie Rokiem Ołeksy Nowakowskiego.
Ivanna Novakovska-Matkovska – historyk sztuki
Wystawę plenerową prezentującą twórczość Aleksego Nowakowskiego zrealizowano dzięki staraniom prawnuczki Artysty p. Ivanny Novakovskiej-Matkovskiej ze Lwowa.